O czym warto pamiętać gdy dziecko przeżywa lęk
W momentach gdy dzieci doświadczają lęku, rodzice i opiekunowie mogą czuć się bezradni lub przytłoczeni, co utrudnia skuteczne reagowanie na ich potrzeby. W takich sytuacjach szczególnie istotne jest, aby pamiętać o podstawowych zasadach, które mogą pomóc dziecku poczuć się bezpieczniej i bardziej zrozumianym.
Niektóre zasady mogą wydawać się bardzo oczywiste, jednak doświadczenie pokazuje, że czasami łatwo o nich zapomnieć.
Bądź konsekwentny
Ważne jest, by nauczyć dziecko, że pewne zachowania prowadzą do pożądanych konsekwencji, a inne - do niepożądanych, a w tym celu należy postępować systematycznie i konsekwentnie, aby dziecko miało jasno wyznaczone zasady i następstwa. Warto omówić to z partnerem/partnerką, aby strategie stosowane przez obojga rodziców były spójne. Nie zaszkodzi również takiej rozmowy przeprowadzić z dziadkami, ciociami czy innymi dorosłymi, którzy są obecni w życiu dziecka, gdyż im bardziej spójny będzie system oddziaływań, tym lepiej dziecko będzie przyswajało panowanie nad swoim zachowaniem.
Trzymaj w ryzach własne emocje
Zachowania lękowych dzieci mogą być czasami naprawdę irytujące, szczególnie gdy powodują opóźnione wychodzenie z domu czy powtarzające się schematy działania. Jest to zrozumiałe, że mimo troski i zrozumienia cierpliwość rodzica też ma swoje granice. Miej jednak na uwadze, że kiedy reagujesz emocjonalnie czyli nadmiernym zmartwieniem czy złością to stajesz się jednocześnie mniej skuteczny, bo trudniej jest wtedy zachować konsekwencję. Jeśli czujesz, że Twoja temperatura rośnie - wycofaj się i zbierz myśli. Zawołaj kogoś z rodziny, by pozostało z dzieckiem i wytłumacz, że musisz się oddalić, ponieważ chcesz sie uspokoić.
W tym celu planuj również pewne strategie w odpowiednim czasie. Nie omawiaj sposobów radzenia sobie z lękiem kiedy dziecko całe się trzęsie i płacze. Rób to wtedy kiedy jest wyluzowane i spokojne.
Odróżnij lęk od nieposłuszeństwa
Lęk i niewłaściwe zachowanie dziecka w niektórych momentach mogą wyglądać bardzo podobnie, co może wzmagać trudność w decyzji co należy zrobić. Ponadto dodatkową trudność może stanowić fakt, że niektóre dzieci z lękiem zdecydowanie wolą wplątać się w kłopoty, niż zmierzyć się z sytuacją wywołującą w nich lęk. Robią to dlatego, gdyż dany "kłopot" może być dużo łatwiejszy do przewidzenia, dlatego z perspektywy lękowego dziecka może wydawać się bezpieczniejszy, co prowadzi do tego, że celowo są "niegrzeczne", gdyż pozwala im to uniknąć czegoś, co ich rozumieniu jest "gorsze". Przykład: wolą zrobić histerię i atak szału przed pójściem do dentysty, bo mimo, że dostaną karę lub szlaban to ostatecznie rodzice mogą poddać się w próbie doprowadzenia dziecka do lekarza.
Akceptuj emocje, nie zachowanie
Nawet jeśli dziecko odczuwa wysoki poziom lęku to wszelkie formy wulgaryzmów czy fizycznej agresji są nie do przyjęcia. Oznacza to, że wszelkie formy bicia, kopania, wyklinania, rzucania przedmiotami powinny prowadzić do natychmiastowej konsekwencji. W późniejszym dorosłym świecie takie zachowania nie będą usprawiedliwiane silnymi emocjami, dlatego im wcześniej dziecko nauczy się regulować swoje emocje tym lepiej.
Odróżniaj lęk od nieposłuszeństwa
Rozważ dokładnie i szczegółowo czy istnieje jakiś powód, przez który dziecko mogłoby unikać wykonania polecenia. Przykładowo: jeśli dziecko nie chce umyć zębów to popatrz na sytuację z boku i zastanów się nad nią. Jeśli wiesz, że Twoja pociecha boi się ciemności, a łazienka jest na końcu ciemnego korytarza i w niej również nie pali się światło - możliwe, że dziecko unika tej sytuacji, bo się boi. Natomiast jeśli nie dostrzegasz tego typu okoliczności, a dziecko nie wstaje od telewizora na Twoją prośbę - natychmiastowe wyłączenia telewizora może być właściwą reakcją.
Bądź czujny :)
Spróbuj też określić w jakich sytuacjach dziecko się boi. Jeśli zgłasza obawy bycia samemu w pokoju podczas odrabiania lekcji, a świetnie się bawi kiedy siedzi kilka godzin przed komputerem - wówczas można przyjąć, że nie do końca o lęk tu chodzi... :)
